Części lotnicze o wartości prawie 1,5 mld dolarów (prawie trzy czwarte importu części zamiennych) zostały dostarczone do Rosji z afrykańskiego kraju Gabon przez lokalną firmę. Wynika to z rosyjskich deklaracji celnych, do których dotarł The Moscow Times.
Firma Ter Assala Parts, zarejestrowana w Gabonie w 2023 roku, dostarcza części zamienne do Rosji od sierpnia 2023 roku. W maju tego roku Stany Zjednoczone zlikwidowały kanał obejścia sankcji i aresztowały biznesmenów Olega Paculę i Wasilija Biesiedina. Według Departamentu Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych Rosjanie byli odpowiedzialni za stworzenie kanału, za pośrednictwem którego obchodzili zachodnie sankcje, organizując sprzedaż części lotniczych do Rosji.
Ter Assala Parts nie figuruje w rejestrze handlowym Gabonu, a miejscem rejestracji firmy w stolicy, Libreville, jest budynek mieszkalny. Beneficjentem spółki jest obywatel Kirgistanu.
Dokumenty zbadane przez The Moscow Times pokazują, że Rosja kupiła w Gabonie części zamienne do samolotów Boeing i Airbus: podkładki, rury, śruby, nakrętki, maski tlenowe, używane komputery itp. Ter Assala Parts sprzedała również Rosji 15 używanych silników do samolotów Boeing-737 i Airbus A320/A321 o wartości ponad 58 mln dolarów.
Jak zauważają dziennikarze, łączna kwota eksportu przekroczyła połowę rocznego budżetu Gabonu. Kluczowymi dostawcami części do rosyjskich samolotów są również Tajlandia (ponad 200 mln dolarów) i Zjednoczone Emiraty Arabskie (ponad 160 mln dolarów).
Ter Assala Parts dostarczała części kilku rosyjskim firmom: m.in. Związku Dostawców sp. z o.o. (1,2 mld dolarów), Quantum sp. z o.o. (ponad 176 mln dolarów) i Protector sp. z o.o. (ponad 48 mln dolarów). Pierwsza i trzecia firma mają tę samą księgową – Natalię Gurjewą. Z kolei szefem Związku Dostawców sp. z o.o. jest Roman Danilin. Informacje, które udało się znaleźć w otwartych źródłach, wskazują, że jeszcze w 2022 roku pracował on w laboratorium fotograficznym i często zaciągał mikropożyczki. Dziś „stoi na czele” firmy z wielomiliardowymi obrotami.
Libreville zaczęło aktywnie zbliżać się do Moskwy po puczu wojskowym jesienią 2023 roku, po którym kraj stracił poparcie USA. Gabon był jednym z kilku krajów, które nie poparły wydalenia Rosji z Rady Praw Człowieka ONZ.
Rosyjska branża lotnicza była jedną z pierwszych, która ucierpiała z powodu zachodnich sankcji. W pierwszym roku obowiązywania ograniczeń piloci lotnictwa cywilnego, z którymi rozmawiał nasz rosyjskojęzyczny portal Vot Tak, potwierdzili, że kraj stanął w obliczu niedoborów, co skłoniło władze do różnych „sztuczek”. Polegały one zarówno na wydłużeniu żywotności części zamiennych, jak i zezwoleniu na instalację nieoryginalnych komponentów.
Latem 2023 roku okazało się, że Rosja zaczęła importować części zamienne, głównie przez pośredników w Chinach i Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Według niezależnych rosyjskich projektów dziennikarskich największymi dostawcami komponentów dla rosyjskiego lotnictwa były również firmy z Azji Środkowej i Jordanii.
Jak przyznał w rozmowie z Vot Tak ekspert w zakresie lotnictwa Andriej Mieńszewin, w ciągu najbliższych 5-10 lat lotnictwo krajowe będzie w dużym stopniu zależne od tzw. importu równoległego i zdolności Kremla do wspierania przemysłu lotniczego.
Wasilisa Ostapienko, Wiktor Wołkow, lp/ belsat.eu