– Ogłaszam dziś historyczne przekazanie sprzętu obrony powietrznej dla Ukrainy. Stany Zjednoczone, Niemcy, Holandia, Rumunia i Włochy dostarczą Ukrainie sprzęt dla pięciu dodatkowych strategicznych systemów obrony powietrznej w nadchodzących miesiącach – powiedział Biden podczas przemówienia inaugurującego szczyt NATO upamiętniający 75-lecie Paktu.
Zapewnił, że Ukraina już wkrótce otrzyma sprzęt wraz z setkami rakiet przechwytujących, by móc chronić się przed rosyjskimi bombardowaniami.
Jak wynika ze wspólnego oświadczenia przywódców pięciu krajów, opublikowanego przez Biały Dom, USA, Niemcy i Rumunia przekażą Ukrainie dodatkowe baterie Patriotów, Holandia komponenty tego samego systemu, zaś Włochy dostarczą system SAMP/T.
Dodatkowo w nadchodzących miesiącach USA i partnerzy mają przekazać „dziesiątki” systemów krótszego zasięgu, w tym NASAMS, HAWK, IRIS T-SLM, IRIS-T SLS i Gepard. Te mają zostać darowane przez m.in. Kanadę, Norwegię, Hiszpanię i Wielką Brytanią.
Ogłoszony w Waszyngtonie program pomocowy jest zdecydowanie największym dotąd wsparciem ukraińskiej obrony powietrznej od początku rosyjskiej inwazji i podwoi liczbę posiadanych przez Ukrainę systemów Patriot.
Podczas wtorkowej ceremonii upamiętniającej 75-lecie Sojuszu w Mellon Auditorium – miejscu podpisania Traktatu Waszyngtońskiego w 1949 roku – prezydent Joe Biden zapewnił o „pełnym wsparciu” dla Ukrainy. Przekonywał, że NATO jest dziś silniejsze, niż kiedykolwiek i wyraził przekonanie, że Rosja przegra tę wojnę.
– Niech nikt nie ma złudzeń: Rosja przegrywa tę wojnę. Ponad dwa lata po rozpoczęciu wojny Putina jej straty są oszałamiające: ponad 350 tys. rosyjskich żołnierzy zabitych i rannych, niemal 1 milion Rosjan opuściło Rosję, bo nie widzi więcej w niej przyszłości – powiedział amerykański lider.
Dodał, że celem Putina jest totalne podporządkowanie sobie Ukrainy i jeśli nie zostanie powstrzymany, nie zatrzyma się na Ukrainie.
– Ale to Ukraina zatrzyma Putina – oznajmił.
Biden zapewniał też, że Sojusz cieszy się przytłaczającym poparciem obydwu partii w Ameryce, bo Amerykanie wiedzą, że Sojusz czyni Amerykę bezpieczną. Podkreślił, że bez NATO mielibyśmy dziś do czynienia z „kolejną wojną w Europie, amerykańskimi żołnierzami walczącymi i umierającymi w tej wojnie, dyktatorami rozsiewającymi chaos, gospodarczą zapaścią i katastrofą”.
Podczas ceremonii Biden wręczył też odchodzącemu sekretarzowi generalnemu Sojuszu Jensowi Stoltenbergowi najwyższe odznaczenie cywilne w USA – Prezydencki Medal Wolności.
Sam Stoltenberg podkreślał, że NATO jest najdłuższym i najbardziej udanym sojuszem w historii świata.
– Nigdy tak niewiele słów nie znaczyło tak wiele dla tak wielu – powiedział, odnosząc się do krótkiego na kilka stron Traktatu Waszyngtońskiego.
Honoured and humbled to receive the Presidential Medal of Freedom from @POTUS Biden.
I see this as a recognition not just for me, but for the millions of men and women who serve our great Alliance, in and out of uniform.
We are stronger and safer together in #NATO. pic.twitter.com/MQu8MqsR6e
— Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) July 9, 2024
Norweg przyznał jednak, że w obecnym czasie NATO potrzebuje „odważnych decyzji” i przyznał, że wsparcie dla Ukrainy wiąże się z kosztami.
– Bądźmy szczerzy, nasze wsparcie dla Ukrainy nigdy nie było z góry przesądzone. To nie jest proste, bo nasze wsparcie wiąże się z kosztami i ryzykami. Rzeczywistość jest taka, że nie ma żadnych opcji bez kosztów mając agresywną Rosję za sąsiada. Ale pamiętajmy, że największy koszt i największe ryzyko poniesiemy, jeśli Rosja wygra w Ukrainie. Nie możemy na to pozwolić – zaznaczył.
This year, NATO turned 7⃣5⃣
Watch our documentary that explores the moments that define the Alliance through the eyes and personal experiences of people who have witnessed pivotal moments in its history #1NATO75years | #NATOSummit
— NATO (@NATO) July 9, 2024
Wideo: kluczowe momenty z historii Sojuszu
Ceremonia w Mellon Auditorium – poprzedzona filmowym montażem przedstawiającym podpisanie Traktatu Waszyngtońskiego oraz kluczowe momenty z historii Sojuszu – stanowiła oficjalne otwarcie trzydniowego Szczytu NATO, zaś ogłoszenie o dostarczeniu Patriotów pierwszą oficjalną decyzją ogłoszoną w ramach wydarzenia. W kolejnych dniach dojdzie do spotkań przywódców państw NATO, spotkania Rady NATO-Ukraina, spotkania w formacie przywódców NATO i UE z liderami partnerów Sojuszu z Indo-Pacyfiku (Japonia, Korea Południowa, Australia, Nowa Zelandia). Odbędzie się też cały szereg spotkań dwustronnych; wśród nich będzie m.in. środowe spotkanie Bidena z nowym brytyjskim premierem Keirem Starmerem oraz czwartkowe spotkanie Bidena z Wołodymyrem Zełenskim.
Wśród kolejnych decyzji szczytu mają być m.in. ustanowienie dowództwa NATO w Wiesbaden, które będzie zajmować się szkoleniem i wyposażeniem ukraińskich wojsk, powołanie NATO-wskiego centrum analiz i szkoleń JATEC-Ukraine w Bydgoszczy, deklaracja wsparcia Ukrainy sprzętem o wartości 40 mld dolarów oraz ogłoszenie kroków, jakie Ukraina musi podjąć, by wstąpić do NATO.
Tegoroczny szczyt NATO odbywa się w cieniu politycznych zawirowań w USA. Po słabym występie w debacie przedwyborczej z Donaldem Trumpem i mimo wezwań do wycofania się z walki o drugą kadencję, prezydent Biden walczy o uratowanie swojej kandydatury w listopadowych wyborach. Nad szczytem niewątpliwe zaciąży niepewność związana z możliwym powrotem do Białego Domu Trumpa, który krytykował koszt pomocy Ukrainie i zapowiedział doprowadzenia do zakończenia wojny w drodze negocjacji z Władimirem Putinem, a także jest znany z niejednoznacznego stosunku wobec NATO.
Dla Bidena – co przyznawał w ostatnich wywiadach sam prezydent – szczyt oraz kończąca go konferencja prasowa będzie być może największym sprawdzianem, który ma pokazać, że mimo 81 lat wciąż jest zdolny do pełnienia roli szefa państwa i „przywódcy Zachodu”.
Tymczasem Norwegia poinformowała o planach przekazania Ukrainie samolotów wielozadaniowych F-16.
🇳🇴🤝🇺🇦 Norwegia przekaże Ukrainie sześć myśliwców F-16. Ogłosił to norweski premier Jonas Gahr Støre
źródło: Ukrinform pic.twitter.com/2DKspXVrWa
— Biełsat (@Bielsat_pl) July 10, 2024
lp/ belsat.eu wg PAP, Twitter