Na życzenie Putina? Serbia próbuje wydalić Rosjanina, organizatora antywojennych koncertów
Po rozpoczęciu pełnowymiarowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę i wprowadzeniu sankcji Zachodu wobec Rosji, Serbia stała się jednym z głównych celów emigracji Rosjan. Także dla rosyjskich artystów i przedsiębiorców. Jewgienij Irżanski zaczął organizować w tym kraju koncerty rosyjskich grup muzycznych. Sprowadził zespoły takie jak Anacondaz, Kasta, czy Animal Jazz. Wypowiadały się one przeciwko polityce rosyjskich władz i inwazji na Ukrainę. Teraz z powodu jego pracy Belgrad każe mu opuścić Serbię w ciągu kilku dni.
To nie wszystko. Wcześniej władze Serbii chciały też pozbyć się innych zamieszkałych tam rosyjskich opozycjonistów.
Emigracja z Rosji do Serbii. Z powodu wojny na Ukrainie
Irżanski przyjechał z Rosji do Serbii zaraz po wybuchu pełnowymiarowej rosyjskiej agresji na Ukrainę. Zaczął organizować antywojenne wydarzenia, w tym właśnie występy znanych w Rosji i częściowo w Serbii muzyków. Ale także przedstawicieli innych sztuk, jak pisarz Leonid Bykow, który spotykał się z czytelnikami i opozycyjnie nastawionymi Rosjanami.
Rosjanie mieszkający w Serbii mają różne poglądy, zarówno antykremlowskie jak i prokremlowskie. Jest też spora grupa osób unikających politycznych deklaracji i zaangażowania.
Po to, by prowadzić tę działalność, Jewgienij Irżanski założył w Serbii swoją firmę. Dzięki temu uzyskał też prawo pobytu w tym kraju. Po pewnym czasie prawo pobytu uzyskała też jego żona.
Jednakże 28 sierpnia przedsiębiorcę wezwała na komisariat serbska policja. Powiedziano mu, że trwa wyrywkowa kontrola różnych podmiotów prawnych kierowanych przez obcokrajowców. Jak powiedział Irżanski w rozmowie z Wot-Tak, rosyjskojęzycznym serwisem Biełsatu, funkcjonariusze pytali go, czym się zajmuje.
– Odpowiedziałem, że consultingiem, a także organizuję koncerty. Zażądali ode mnie paszportu. Skopiowali, a potem podszedł funkcjonariusz i powiedział, że prawo pobytu zostało uchylone – opowiedział Rosjanin.
Według jego słów policjanci nie podali żadnego uzasadnienia. Po prostu postawili na dokumencie pieczątkę anulującą jego ważność. W paszporcie wpisali też, że ma opuścić Serbię do 4 września i nie ma prawa wjeżdżać potem do Serbii do 24 sierpnia 2024 roku.
– Kazali mi podpisać pismo, w którym stwierdzono, że jestem zagrożeniem dla bezpieczeństwa narodowego Serbii. Bez jakiegokolwiek uzasadnienia – opowiedział Jewgienij.
Wcześniej, jak mówi, miał już do czynienia z serbskimi służbami specjalnymi. Gdy wyrabiał sobie potrzebne do pobytu w Serbii dokumenty, był przesłuchiwany. Choć funkcjonariusze nazwali to „rozmową”.
Podczas tej rozmowy troje ludzi kolejno zadawało mu pytania „o całym życiu”, a Jewgienij odpowiadał przy pomocy tłumacza. Jak mówi, pytali go na przykład o to, czym się zajmuje, gdzie są jego rodzice, jaki ma stosunek do Władimira Putina, Aleksieja Nawalnego, czy zna rosyjskiego działacza emigracyjnego Piotra Nikitina i kiedy rozmawiał z nim ostatni raz.
Nikitin jest prezesem Rosyjskiego Stowarzyszenia Demokratycznego. To zarejestrowana w Serbii organizacja pozarządowa Rosjan, która , jak wynika ze statutu, ma dbać o interesy „nowej diaspory” rosyjskiej. Jednocześnie organizacja ta jest przeciwko inwazji Rosji na Ukrainę.
Wtedy jeszcze służby serbskie wydały Rosjaninowi odpowiednie dokumenty, legalizujące jego pobyt w Serbii. Było to dwa miesiące temu. Rozmówca Wot-Tak podejrzewa, że ta decyzja to efekt tego, że zorganizował w Serbii antywojenne koncerty i inne wydarzenia kulturalne, które zyskały pozytywny oddźwięk w części serbskich mediów, także w telewizji.
Irżanski nie zamierza opuszczać Serbii do 4 września, podobnie jak jego żona. Składają odwołanie od decyzji. Mają nadzieję, że przynajmniej zyskają dzięki temu 2-3 miesiące w Serbii.
Nikitin również rozmawiał z Wot-Tak i ujawnił, że serbskie władze systematycznie nękają antywojennie i antykremlowsko nastawionych rosyjskch działaczy. On sam mieszka w Serbii już 7 lat. Gdy latem wyjechał na urlop za granicę, władze nie chciały wpuścić go z powrotem z powodu „zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego”.
Serbia, FSB, Kreml i sankcje USA
Spędził ponad dobę na lotnisku w Belgradzie. O sprawie dowiedziały się jednak serbskie, a także zagraniczne media. Dlatego ostatecznie władze pozwoliły mu powrócić do Serbii. Ale w każdej chwili może być wydalony, bo tamta decyzja, autoryzowana przez serbskie służby specjalne Agencja Bezpieczeństwa i Informacji (BIA), formalnie obowiązuje.
Szefem tej służby jest Aleksandar Vulin. Nikitin podkreśla, że jest on w bliski relacjach z jednym z najbardziej wpływowych osób z otoczenia Putina Nikołajem Patruszewem. Patruszew był dyrektorem FSB, a obecnie jest sekretarzem działającej przy Putinie Rady Bezpieczeństwa Rosji.
W lipcu BIA, jak czytamy, stała za wydaleniem z Serbii antywojennego działacza Władimira Wołchonskiego, również związanego z Rosyjskim Stowarzyszeniem Demokratycznym. Nikitin uważa, że stały za tym służby specjalne Rosji.
Pod koniec lipca USA nałożyły sankcje na Vulina w związku z jego związkami z korupcją, przestępczością zorganizowaną, handlem narkotykami i pomocy Rosji w destabilizacji Bałkanów. Prawniczka rosyjska Anastazja Burakowa w rozmowie z Wot-Tak zwraca uwagę, że nękanie rosyjskich opozycjonistów w Serbii zaczęło się zaraz po wpisaniu Vulina na listę sankcji USA.
Andriej Serafimow, MaH/belsat.eu wg vot-tak.tv
